Het is belangrijk om te vermelden dat het gebruik van energie altijd veiligheidsrisico’s inhoudt, ook de energiebronnen waarmee we nu gewend zijn om te gaan. Waterstof is feitelijk niet gevaarlijker dan de huidige brandstoffen. We moeten er wel mee leren omgaan op basis van zijn eigenschappen, die sterk verschillen van die van de fossiele brandstoffen waar we nu mee omgaan.

Waterstof is eerst en vooral niet giftig en vormt dus geen gevaar bij inademing. Het is echter ook kleurloos, geurloos en smaakloos wat maakt dat het niet opgemerkt kan worden door een persoon.

Waterstof wordt al decennia lang op enorme schaal gebruikt binnen de industrie en kent een zeer positieve veiligheidsgeschiedenis. Populaire misvattingen zoals de waterstofbom, die gebaseerd is op kernfusie, en de ramp met de Hindenburg, waar het om een gewone materiaalbrand van de zeppelin bleek te gaan, doen soms nog onrecht aan de perceptie van waterstof. Ook moderne applicaties zoals de waterstofwagen en – tankstations, kenden nog geen calamiteiten. Mits het kennen van en het handelen naar de eigenschappen van waterstof, is dit een veilige energiedrager.

De veiligheidsrisico’s van waterstof hebben vooral betrekking op het feit dat er veelal met hoge druk gewerkt wordt, dat het een lage ontstekingsenergie kent en bovendien met een slecht zichtbare vlam brandt. Waterstof is bovendien explosief in een breed concentratiegebied in besloten ruimtes bij aanwezigheid van zuurstof en een ontstekingsbron.

De vluchtigheid van waterstof maakt ook dat het de neiging heeft tot lekken in bepaalde deelcomponenten zoals leidingen, drukvaten of opslagtanks. Echter, juist doordat waterstof 14 keer lichter is dan lucht, stijgt het met een snelheid van bijna 20 meter per seconde. Dit is bevorderlijk voor de veiligheid aangezien het bij calamiteiten zoals brand snel afgelaten kan worden, in tegenstelling tot conventionele brandstoffen of zelfs batterijen. Het blijft immers niet zomaar hangen of liggen op de vlam, mits er aan de bovenkant van de ruimte afvoer mogelijk is.

Wat we dus ten alle tijden willen vermijden bij waterstofinstallaties of - toepassingen zijn lekken en ontstekingen. Lekken worden tegengegaan door goede materiaalkeuze van fabrikanten conform de geijkte normeringen. Ook periodiek onderhoud is van groot belang. Systemen kunnen van extra veiligheid voorzien worden door gasdetectie en noodstopsystemen in te bouwen. Externe impacts, zoals aanrijdingen, worden tegengegaan door bijvoorbeeld betonnen constructies aan tankstations. Waterstoftanks in voertuigen doorstaan dan weer granaat- en kogeltesten.

Ontstekingen worden in de eerste plaats vermeden door het gebruik van gezond verstand. Op waterstofsites mag niet gerookt worden of andere activiteiten aanwezig zijn die ontstekingen kunnen veroorzaken. Ten aanzien van brandveiligheid dienen procedures doorlopen te worden zoals het voorzien van brandmuren, bluskranen, rookdetectie, etc.